Nutrigenetik Nedir?

Nutrigenetik, bireylerin genetik yapılarının besinlere ve diyetlere verdikleri yanıt üzerindeki etkilerini inceleyen bir bilim dalıdır. Bu alanın temel amacı, genetik farklılıkları dikkate alarak kişiye özel beslenme stratejileri geliştirmek, sağlık durumunu, kilo kontrolünü ve fiziksel performansı optimize etmektir.
 

Hedef Kitleler

Nutrigenetik uygulamalar; kilo kontrolü sağlamak, metabolik sendrom ve mikronutrient eksikliklerine karşı önlem almak isteyen bireyler ile sağlıklı yaşam merkezleri için uygundur. Ayrıca, diyetisyenler ve klinik beslenme uzmanları, bu testler aracılığıyla genetik temelli danışmanlık verebilir. Doktorlar ve sağlık profesyonelleri ise diyabet, hipertansiyon ve kardiyovasküler hastalık gibi kronik rahatsızlıklarda genetik temelli risk analizleriyle tedavi sürecine katkı sağlayabilir.
 

Klinik Uygulama Alanları

Metabolik hastalıklara yönelik genetik varyantlar obezite, tip 2 diyabet ve insülin direnci riskinin değerlendirilmesini sağlar. MTHFR, VDR ve FADS gibi genler aracılığıyla D vitamini, folat ve omega-3 yağ asitleri gibi mikronutrient ihtiyaçları saptanabilir. Ayrıca, GST ve SOD genleriyle oksidatif stres ve detoksifikasyon süreçlerine dair öneriler oluşturulabilir. Sporcu bireylerde ise ACE ve ACTN3 gibi gen varyantları doğrultusunda antrenman tipi ve makro besin oranları kişiselleştirilebilir.
 

Sunduğumuz Nutrigenetik Paneller

Her panel, belirli genler üzerinden özelleştirilmiş klinik içgörüler sunar. Metabolik Risk Paneli FTO, TCF7L2 ve PPARG genlerini analiz ederek glukoz toleransı ve kilo yönetimi hakkında bilgi verir. Vitamin D & Folat Paneli ile VDR ve MTHFR genleri üzerinden bireyin vitamin ihtiyacına yönelik dozaj önerileri yapılır. Antioksidan & Detoks Paneli, GSTM1, GSTT1 ve SOD2 genleri aracılığıyla antioksidan gereksinimlerini değerlendirir. Performans & Kas Paneli ise ACE ve ACTN3 genlerine bakarak sporcu diyetlerinin uyumunu optimize eder.
 

Test Süreci ve Prosedür

Test uygulaması, 5 mL’lik kan veya tükürük örneğiyle başlar. Bu örneklerden izole edilen DNA, genetik analiz için kullanılır. Hedef gen varyantları, PCR veya yeni nesil dizileme (NGS) yöntemleriyle genotiplenir. Son aşamada ise genetik riskler, kişiye özel beslenme önerileri ve destekleyici besin tablolarını içeren detaylı bir rapor hazırlanır.
 

Hastaya Sağladığı Faydalar

Nutrigenetik analizler, bireyin genetik özelliklerine uygun olarak hazırlanmış beslenme planları sunar. Bu sayede, diyabet ve obezite gibi metabolik hastalıklara karşı önleyici stratejiler geliştirilir. Sporcu bireyler için performans artırıcı ve iyileşme sürecini destekleyici beslenme protokolleri oluşturulur. Ayrıca, önerilen diyetin etkinliği, düzenli kontrollerle izlenebilir.
 

Doktora ve Diyetisyene Sağladığı Katkılar

Genetik temelli beslenme rehberliği, sağlık profesyonellerine klinik karar süreçlerinde destek sağlar. Bireylere özel planlar sunmak hasta motivasyonunu artırırken, deneme-yanılma sürecini azaltarak zaman ve kaynak tasarrufu sağlar. Bu yaklaşım, uzun vadeli sağlık hedeflerine daha etkili bir biçimde ulaşmayı mümkün kılar.
 

Sık Sorulan Sorular (SSS)

• Test ne kadar sürede sonuçlanır: 7–12 iş günü.
• Maliyet nasıl belirlenir: Panel seçimine ve analiz yöntemine göre değişir.
• Test sonucu yaşam boyu geçerli midir: Genetik veriniz değişmediği için bir kez yapıldığında uzun süreli rehberlik sağlar.
• Diyet önerilerine ne kadar sürede uyum gözlenir: Bireysel farklılıklara bağlı olarak 4–8 haftada metabolik parametrelerde değişim izlenebilir.